Rika Overdijk – Rita

Amsterdam 23 november 1932 – Amsterdam 7 mei 1945

rita-overdijkwww

Rita was pas 12 jaar oud, toen ze om 15.00 uur door kogels werd gedood. Zij was het enig kind van elektricien Dirk Overdijk 1902-1977 en Rimkien Ossel 1901, wonend Barentszstraat 32-II.

Rita werd op 14 mei 1945 begraven op de Nieuwe Ooster.

Omdat vader Dirk de jongste was van zes broers geboren tussen 1887 en 1902, was het erg moeilijk familie te vinden die nog iets konden vertellen over de dood van Rita.

Gesproken is met neef Bauke Ossel, zijn vader was de broer van Rita’s moeder, en met achternicht Pauline Overdijk, haar grootvader Jacob was een broer van Rita’s vader.

Zij hadden geen informatie of foto.

Na een oproep op onze website en in de Oud-Amsterdammer kregen we nog een reactie van achternicht Catharina van Oostende, haar grootvader Klaas was een broer van Rita’s vader.

“Mijn moeder heeft mij vroeger vaak verteld over haar nichtje, maar volgens haar zeggen was ze 4 of 5 jaar oud. Ik heb vroeger weleens een foto gezien van een heel mooi klein blond meisje. De familie Overdijk (mijn moeder en haar ouders) hadden volgens mij niet zo een hechte band onderling. De meeste woonde in de buurt van de Barendszstraat. Ik snap alleen niet dat mijn moeder mij altijd heeft verteld dat er een meisje van 4 of 5 jaar is doodgeschoten. Verder kan ik er niets meer over vertellen omdat van mijn kant iedereen is overleden”.

Meer informatie over Rita kwam binnen via twee getuigen.

Mw Mathilda van Bentum-Hofker noemde Rita in haar getuigenverslag.
Volgens haar gegevens had Rita voorname en zeer gelovige ouders en ging ze naar de Christelijke ‘het Smalle Pad’-school aan de Planciusstraat. Rita had blond krullend haar.
Dat klopt met de foto die we kregen van Mw Tiny Poggenklaas.
Zij zat later bij haar in de klas op de Pestalozzischool aan de Nassaukade.

Screen Shot 2014-02-28 at 21.41.35
De Openbare Burgerschool 1e klas voor Meisjes was een ‘deftige’ school waar je al heel jong Frans leerde.

Tiny was ook aanwezig tijdens de beschietingen op de Dam, ze schrijft ons:

Ook ik was toen 12 jaar, en er bij met de schietpartij; ik ben het Damrak op gevlucht. Jonge mannen hebben ramen van een bankgebouw ingeslagen en hebben ons omhoog gehesen. Mijn vriendinnetje was met haar ouders gegaan en is tussen haar ouders doodgeschoten.
De hele klas heeft toen een foto van haar gekregen als herinnering die ik altijd nog heb bewaard. Dat was verzorgd door de oudercommissie. Haar naam is Rika Overdijk, ze werd Rita genoemd in de klas en zij woonde in de Barendszstraat bij de Zuiderspeeltuin.
 Zelf heb ik er nooit meer zo bij stilgestaan tot het voorval op de Dam dat de hekken omgingen en de Koningin weggebracht werd.
Wat er toen bij mij bovenkwam, had ik nooit verwacht en ook nu ik dit uit, is het heel heftig en beleef je het weer.

achterkant van foto Rika Overdijk, ter beschikking gesteld door Tiny Poggenklaas
achterkant van foto Rita Overdijk, ter beschikking gesteld door Tiny Poggenklaas

Ook ontvingen we een reactie van Alida Groeneveld:

Rita is nooit uit mijn gedachten geweest, vooral in de maand mei moet ik vaak aan haar denken.
Zelf was ik niet op de Dam omdat Rita haar etensbon aan mij gegeven had. Rita vertelde dat zij met haar ouders naar de Dam ging om de bevrijding te vieren of ik haar bon wilde hebben.
Einde van het schooljaar hebben de kinderen nog een toneelstukje opgevoerd met de hele klas voor alle ouders, daar was ook de familie Familie Overdijk bij aanwezig. 
Het waren hele aardige mensen ze hebben iedereen bedankt voor de goede zorgen.

Kan mij nog herinneren dat het een fijne maar ook een verdrietige avond was.
Rita was lief en een rustig klasgenootje kon met iedereen opschieten en ze kon heel goed leren, Nu staat ze weer op mijn kast, want in de maand mei hoort ze er altijd bij.
Op 7 mei was Joop van Beek, een buurjongetje van Rita ook op de Dam, zijn verhaal staat op deze pagina

Buurmeisje Annie Sluis was daar ook, in juni 2022 kwam haar verslag op deze pagina.

Tom Giebing, kleinzoon van Gerardus Overdijk, broer van Rita’s vader Dirk:

Dirk waarvan zijn dochter Rita ontnomen is, zijn broer Gerard (opa van Tom) en Tom in 1963
Dirk waarvan zijn dochter Rita ontnomen is, zijn broer Gerard (opa van Tom) en Tom in 1963

Mijn opa Gerardus Overdijk was , na het overlijden van zijn eerste vrouw, getrouwd met mijn oma Julia Hedwig Kmenta die al twee kinderen had waarvan mijn moeder Mina, Mimi genoemd, in de klas zat met Rita Overdijk op de Smalle Pad school en ik was dan ook blij verrast dat deze school een foto uitgaf aan de kinderen. Deze foto was mij niet bekend. Ze speelden altijd samen. Rita’s ouders, genoemd oom Dirk en tante Riek, woonden tegenover ons in de Barentszstraat; zij kwamen altijd over de vloer op zondagen. De ouders van Rita kwamen altijd op mijn verjaardag en werd er wel eens over gesproken. Mijn moeder had het er altijd met dodenherdenking over wat er met Rita was gebeurd en wat voor verdriet mijn oom Dirk en zijn vrouw Riek altijd hadden.

Over een mogelijk klein kind van 4 of 5 jaar waar mogelijk verwarring mee is, laat Tom ons weten:

Uit het eerste huwelijk van mijn opa Gerard en zijn vrouw, was er een zoontje die werd overreden tijdens het spelen, hij was 4 ½ jaar oud toen hij overleed in mei 1922.

Niet duidelijk is of dit kindje bedoeld wordt waar verwarring mee is.

Willy Overdijk *1927 is een volle nicht van Rika Overdijk; hun vaders waren broers: Rika had van mij een paar rolschaatsen gekregen en wilde op de bewuste dag liever op straat gaan rolschaatsen i.p.v. naar de Dam. Haar moeder vond echter dat ze mee moest met de fatale afloop ten spijt. Haar laatste woorden tegen haar vader die over haar heen was gaan liggen om haar te beschermen waren “papa was ik nou maar gaan rolschaatsen”! Ja, dat was natuurlijk nog extra schrijnend.

Graf van Rita op Nieuwe Oosterbegraafplaats. Zij ligt begraven bij haar grooutouders
Graf van Rita op Nieuwe Oosterbegraafplaats. Zij ligt begraven bij haar grooutouders

Foto van Rita Overdijk ter beschikking gesteld door Tiny Poggenklaas
Foto van graf: eigendom stichting Memorial 2015 voor Damslachtoffers.

De naam van Rika Overdijk is vanaf augustus 2015 opgenomen door de Oorlogsgravenstichting


Animatie van de totstandkoming van de naamsteen van Rita via plaatseensteen.nl

Views: 14705

1 Reactie

  1. Dink Pfister

    Mijn moeder Annie (Pfister) Sluis was met Rita op de Dam die dag. Het waren buurmeisjes. Mijn moeder woonde op de Van Neckstraat. Ze vertelde altijd hoe haar vriendinnetje werd doodgeschoten. Het heeft haar hele leven een rol gespeeld. Hoe zij overleefde en Rita niet.

    Reageren

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.