7 Mei 1945.
Binnenland
Vreeselijke tooneelen op den Dam.
Duitschers schieten op duizendkoppige menigte.
Vele dooden en gewonden,
A m s t e r d a m , 7 Mei.- Een redacteur van het A.N.P. te Amsterdam is getuige geweest van een bloedbad, dat heden, Maandagmiddag, op den Dam voor het Koninklijk paleis door Duitsche troepen onder weerlooze burgers is aangericht. De dag van de bevrijding, welke zoo hoopvol was
begonnen met de aankomst van de eerste Canadeesche tanks in de hoofdstad,
is tenslotte verkeerd in een dag van rouw.
Reeds in de vroege ochtenduren was het onrustig in het centrum van Amsterdam. Via een bericht van Radio Oranje was bekend gemaakt, dat de Canadeezen, die Noord Holland zouden bezetten, eerst Dinsdag te Amsterdam werden verwacht. Omstreeks half een echter ging er plotseling een gejuich op van enkele honderden stedelingen, die, zich op het plein voor het paleis hadden verzameid, en daar was wel reden voor, want een zevental, lichte Canadeesche tanks, o.a. geheeten Beau Sabreur, kwam van het Rokin den Dam oprijden. Voorafgegaan door een motorvoertuig van de B.S. waren zij via den Middenweg de stad binnengekomen. Volgens onze inlichtingen waren het de eerste afdeelingen, die de stad zouden “schoonmaken”. De tanks waren “behangen” met Amsterdamsche jongens en meisjes, die een plaatsje hadden gevonden op de gevechtwagens. Zij maakten een rondje op den Dam. Duizenden menschen kwamen in enkele tientallen seconden van alle straten en stegen toegestroomd.
De bemanning van de tanks kwam handen tekort, om de enthousiaste gelukwenschen
van de bevolking in ontvangst te nemen. Het Wilhelmus werd gezongen. Eindelijk! Amsterdam was als een der laatste hoofdsteden van Europa door deze symbolische bevrijding van de Duitsche bezetting verlost. Na een half uur vertrokken de Ganadeezen in alle richtingen. Toen verspreidde zich het gerucht, dat de hoofdmacht tegen half vier
in de stad verwacht werd. Om drie uur hadden vele duizenden – naar schatting een 8000 personen – zich op het plein voor het Paleis verzameld, waar men reeds bezig was een muziektent op te stellen en een spreekgestoelte, Om kwart over drie klonken plotseling verscheidene schoten, direct gevolgd door het geratel van machinegeweren. Volgens onze waarnemingen waren er strubbelingen gerezen met de Duitsche bezetting van het geldkantoor, dat vlak achter het Paleis ligt, toen daar leden van de B.S. waren verschenen. Hoe het ook zij, Duitsche mariniers, die post hadden, gevat op do balcons van de Groote Club, openden het vuur op de menigte, die zich op den Dam, den Nieuwendijk, de Kalverstraat en de andere straten en stegen in de omgeving bevond. Een rampzalige paniek ontstond. De menigte vluchtte in doodsangst weg. En terwijl de verraderlijke kogels
hun slachtoffers maakten, speelden zich op verschillends hoeken wanhopige tooneelen af. In het gedrang der vluchtende duizenden werden tallozen onder den voet geloopen. In vijf minuten was de Dam met het omliggende gedeelte werkelijk schoongeveegd. Verscheidene slachtoffers, dooden, zwaar- en lichtgewonden, bleven als offer van dit optreden op het asfalt liggen.
(wordt vervolgd)
bron: ANP Archief