Maria Jacoba Wijnberg-Koelman 1919-2010
Maria Jacoba (Rietje) Koelman trouwde in 1945 (februari thuis met een dominee, voor de wet zijn ze in augustus gehuwd) met Salomon (Sambo) Wijnberg 1922-2015, ze woonden in de Eemsstraat 72 hs en zij kregen drie dochters.
Zij was een van de gewonden die werden binnengebracht op de EHBO-afdeling van het Binnengasthuis op 7 mei 1945. Zij raakte ernstig gewond: schotwond rechterbovenbeen, linker thorax en linker bovenbeen. (De notitie ‘linker nier’ behoort, gezien de reactie van de dochters, niet bij haar maar waarschijnlijk bij de gewonde op de regel er onder)
Gewonden van schietpartij worden naar Binnengasthuis gebracht. Foto: Hans Sibbelee, Nederlands Fotomuseum.
Dochter Ineke:
Uw contact heeft aardig wat teweeggebracht bij mijn twee zussen Betty en Els en mijzelf. Ons moeder Rietje werd beschoten en geraakt, waarna ze is opgenomen in het BG; er was sprake van een blijvende scherf in haar lichaam die niet verwijderd kon worden. Het blijkt dat we alle drie in detail iets andere herinneringen hebben.
Er werd thuis weinig of niet over gesproken, zoals u hieronder kunt lezen.
Ik kan me van Rietje herinneren dat ze vertelde dat ze opgenomen was geweest in het ziekenhuis omdat ze in haar bovenbeen en zijkant geraakt was en in been en haar zij littekens had (heb ik gezien als ze in badpak was..) en dat er op röntgenfoto’s altijd een scherf zichtbaar was. Dat er geen mri scans gemaakt konden worden i.v.m. het aanwezige metaal. Ook detectiepoortjes reageerden (o.a. reis Indonesië). Het was de beschieting vanuit De Grote Club, zoals dat volgens mij heet(te). Als ik documentaires van het voorval zie moet ik, net als Betty, altijd denken: daar zit ze bij… en dan probeer ik haar te “herkennen”, met de beperkte kennis, die je door oude foto’s hebt..
Ik vind het ook behoorlijk aangrijpend dat zij dat allemaal heeft meegemaakt (ze was daar aan het feestvieren met zussen/vriendinnen), wat heeft ze toch een boel binnengehouden, hè.. het maakt bij mij wel veel los, ook naar mijn kinderen toe.. ik realiseer me dat er NU gepraat moet worden, herinneringen opgehaald en informatie doorgegeven kan worden voordat het verloren gaat.. maar ze hebben het te druk, geen interesse en een volkomen andere belevingswereld!
Dochter Els:
Het contact met de Stichting riep bij mij ook nogal wat op…
Mijn herinneringen zijn weer een beetje anders. Feest op de Dam vanwege de bevrijding. Rietje bevond zich in het feestgewoel vlak bij de Nieuwe Kerk toen de Duitsers opeens los gingen en begonnen te schieten. Ik herinner me alleen de verwonding aan één been (links?) en dat ze naar het ziekenhuis moest en Sambo met spoed gewaarschuwd werd. Ik kende het litteken en er staat me vaag iets bij van een scherfje dat niet verwijderd kon worden. Af en toe had ze daar last van. Dat ze veel meer schotwonden had heb ik nooit geweten. Een nier! Na de oorlog sprak men nauwelijks nog over wat er plaats vond, men wilde een nieuw leven, verder, toekomstgericht. Bovendien “zeurde” je niet. Ik denk dat we daardoor niet veel meer mee kregen, later af en toe “een spannend verhaal”. Ik vind het een beetje beschamend dat ik er nu pas achter kom dat wat ze mee maakte veel erger was. Als kind heb je toch maar weinig echte aandacht voor je ouders. Wat mij betreft dan en vele met mij, weet ik.
Ze hebben de huwelijksdatum van 1 februari 1945 altijd als hun echte trouwdag gezien, dus ik vind het logisch dat ze zich op dat moment getrouwd noemden. Het kon immers eindelijk. Er staat me trouwens bij dat er een film of documentaire over deze gebeurtenissen is, ooit op tv vertoond, maar ik zag hem niet. Dat weet die stichting vast wel.
Dochter Betty:
Laatst zag ik beelden van de Dam op 7mei 1945 en dacht nog daar was mama bij, zou ik haar herkennen.
Ik weet dat ze daar toen gewond is geraakt, maar absoluut niet dat dit zo uitgebreid was.
Ze had naar mijn weten nog altijd een ‘scherfje’ ergens in haar thorax. Ze is nog weleens bezorgd geweest dat dat aan de wandel zou gaan, maar het was ingekapseld. Ik kan me geen duidelijke littekens herinneren, bv een operatie aan haar nieren weet ik niets van. Dat is toch wat je verwacht bij zo’n verwonding. Volgens mij had ze wel beschadigingen aan haar bovenbenen.
Kan me ook niet herinneren dat ze verteld heeft dat ze er voor opgenomen is geweest. Wel dat ze ondervoed was.
Echt uitgebreid over verteld, niet dat ik me herinner. Het moet toch heel schokkend zijn geweest.
Was er geen aandacht voor of viel het weg tegen alle zaken die in de omgeving gepasseerd waren?
Wat ik overigens wel bijzonder vind is dat ze zich gepresenteerd heeft als mevr. Wijnberg, terwijl ze pas in augustus getrouwd zijn voor de wet.
April 2017
Views: 4871
