Joop Baars

Joop Baars *1931

Het is 20 januari 2020 wanneer Theodoor van Boven, eigenaar van de Condomerie aan de Warmoesstraat spreekt op de Dam met een ‘fiere 90-jarige sportsman’ die getuige was van de schietpartij. Zijn naam is onbekend, maar kan de Stichting hem opsporen?

Met deze gegevens startten we een zoektocht:
Op die plek daar op de Dam dwaalden z’n ogen naar de situaties die hij toen zag….zoals de kinderwagen die stil en alleen door hobbelde terwijl de moeder doodgeschoten was. 
Hij herinnerde zich vooral ook de stilte gedurende die dodelijke acties… Hij was toen 14 jaar, was en is judo en karateka. Heeft 40 jaar een sportschool gehad en traint nog dagelijks.

Zijn lengte: 187 cm, want mijn lengte…, blanke man, kort geknipt haar. Type oud-sportleraar CIOS oud-sport-instructeur uit het leger. Jammer dat ik geen foto heb genomen of zijn gesprek opgenomen. Hij loopt rustig, heeft goed postuur en loopt rechtop.
De man was echt heel fit, maakte nog wat mooie snelle karate acties met z’n armen, terwijl hij goed in balans stond…
Z’n accent was zorgvuldig sappig Amsterdams.
Z’n dictie was nauwkeurig.
Z’n visie heel nuchter: …Ik maak me nergens druk om, alleen om m’n vrouw en m’n kinderen.

Met deze gegevens werden sportscholen en -bonden aangeschreven, namen kwamen voorbij en doorgestreept. Het lukte niet hem te vinden.

Tot 5 mei 2022… we staan op de Dam en vertellen aan omstanders over ‘Oorlog op de Dam’ tot plots een stem zegt: ‘Ik was erbij’. We raken aan de praat, zijn presentatie… en direct weet ik het: dit is dé man die we zo lang hebben gezocht: Joop, Joop Baars is mijn naam.

Diverse historische foto’s staan op de Dam opgesteld; een daarvan is die van Leijns, waar mensen schuilen achter het draaiorgel ‘t Snotneusje, dat nu op 5 mei ook weer aanwezig is op de Dam en zo een bizar beeld geeft van verleden en heden. Zowel het draaiorgel als Joop waren getuigen van de schietpartij. Hij ziet de foto, met een kinderwagen en slikt even.

Oei, daar word ik wel emotioneel van, zie het nog zo voor me. Ik stond daar bij de hoek van het Paleis en zie die twee boeven schieten. De moeder viel neer, ze werd in haar rug geraakt, viel eerst achterover en toen voorover, en ik zie de kinderwagen wegrollen.

Noot: In zijn beleving werd de moeder doodgeschoten. Uit onze gegevens blijkt dat de dodelijk getroffen vrouwen op dat moment geen kinderwagen bij zich hadden. In de door Joop bedoelde kinderwagen (midden van het plein) zou Annie hebben gelegen, de nicht van slachtoffer Frans Feller. De kinderwagen was leeg toen Willemina van der Pluijm er in keek.

Er waren meer kinderwagens,zoals de kinderwagen en vrouw op de foto van Taconis, hoek Dam-Damrak, waar de identiteit van deze gewonde vrouw ons nog onbekend is.

Heel bijzonder blijft het verhaal van baby Hans Kattouw.

Enkele dagen later ontmoet ik hem weer, nu samen met Theodoor en zijn dochter Stien, en praten verder over toen, en nu.

We woonden aan de Tilanusstraat waar ik geen gelukkige jeugd had. Als 14-jarige wilde ik de bevrijding vieren, vrij van die rot-Duitsers. Van mijn vader kreeg ik er weer eens flink van langs dat ik me daarover uitsprak. Mijn beide ouders, en grootvader, waren lid van de NSB; ook mijn broers en zussen vonden het blijkbaar nodig omgang te hebben met Duitsers. Ik werd er in de buurt altijd op aangekeken maar wilde er niets van weten. Bevrijdingsdag en weer een ruzie: ik ontvluchtte het huis en wilde er bij zijn op de Dam. Daar stond ik dan, en zag dat er geschoten werd en dat een moeder neerviel en haar kinderwagen wegrolde.

Na de oorlog werden mijn ouders uit huis gezet en werd ik door de sociale dienst uit huis geplaatst en ondergebracht bij een pleeggezin in Apeldoorn, schatten van mensen waren het.

Al snel kwam ik voor mezelf op, en heb gedurende 60 jaar anderen lesgegeven in Judo en Karate volgens Kyokushinkai, de aanvallende techniek, waarvan 40 jaar in een eigen sportschool.

Aan Stien, aan de jongere generatie, laat hij weten: Wat er ook aan tegenslagen op je pad komen: altijd blijven lachen.

Theodoor: Wat prachtig. Fijn dat we zo Joop Baars hebben leren kennen, een bijzondere persoonlijkheid en wat een voorbeeld van karakter. Ik noem dit de serendipiteit, de toevalligheid, van de stad.

Mei 2022

Views: 1287

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.