Onderwijsproject Oorlog in mijn Buurt laat ouderen door basisschoolkinderen interviewen over de oorlog in hun buurt. De teksten worden geschreven naar aanleiding van de gesprekken die kinderen met de ouderen hebben. De interviews worden door kinderen afgenomen en van tevoren bedenken ze de vragen die ze willen stellen. Deze oorlogsverhalen staan uitgebreid op de website http://www.oorloginmijnbuurt.nl/tag/schietpartij-dam/
Soms komt spontaan de beschieting van 7 mei 1945 ter sprake. Deze onderdelen zijn met toestemming overgenomen.
Adri Frijlink, was 6 jaar toen de oorlog begon
…
Hoe beleefde u het einde van de oorlog?
“We kregen een afdruk van het Parool van 6 mei 1945. De Duitsers hadden hun overgave officieel ondertekend. De volgende dag zouden de geallieerden naar Amsterdam komen om ook daar de bezetter te dwingen de wapens neer te leggen. Ze zouden naar de Dam komen, voor een plechtige ontvangst. Mijn vader had het idee om vanaf de Wingerdweg naar de Dam te lopen. Dat is een flink stuk, maar we zijn gegaan. Er waren nog Duitsers in de gebouwen rond de Dam. Gewapende Nederlanders hebben de Duitsers in het nauw gedreven. Toen is er door de Duitsers geschoten op alle mensen die op de Dam stonden. Veel mensen zijn gedood en verwond. We zagen mensen vallen, iedereen begon te rennen. Het is een wonder dat mijn vader, mijn broer en ik elkaar niet zijn kwijt geraakt. Uiteindelijk zijn we een winkel in gevlucht. Het was een stuk minder feestelijk we oorspronkelijk dachten.”
Bron Oorlog in mijn Buurt http://www.oorloginmijnbuurt.nl/wingerdweg-241-2/
Herbert Gunst, was 8 jaar toen de oorlog begon en raakte als 13-jarige gewond op de Dam
https://de-dam-zevenmei1945.nl/nl/herbert-w-gunst/
Ina van Houtert, was 14 jaar toen de oorlog begon
…
Hoe was het om de bevrijding mee te maken?
“Dat was natuurlijk geweldig. Maar het feest werd overschaduwd door een belangrijke gebeurtenis. Twee dagen na de bevrijding zouden de geallieerden naar de Dam komen. Daar ben ik toen met mijn vader naartoe gelopen. Het was er hartstikke vol natuurlijk. Ineens werd er geschoten vanuit De Groote Club, daar zaten de Duitsers. Wij stonden aan de zijkant van de Bijenkorf en ook daar werd geschoten. Mijn vader drukte mij naar beneden bij een van die hoge lichtmasten. Daar lagen we, terwijl het schieten doorging. Op een gegeven moment hield het schieten op. Ik zie nog die kinderwagen midden op de Dam. En er lagen schoenen, tassen en mensen op de grond. Uiteindelijk waren er volgens mij 23 doden. Ik ben opgestaan, heel erg bang en ben hard gaan lopen. Toen ik in de Beursstraat kwam, hoorde ik naast me: ‘ja, ik ben er ook!’ dat was mijn vader. Ik herinner me nog dat we samen naar huis liepen.”
Bron Oorlog in mijn Buurt http://www.oorloginmijnbuurt.nl/kromme-waal-36/
Jennie de Jong, was 9 jaar toen de oorlog begon
….
“Dat, én de honger en de schietpartij op de Dam vlak na de oorlog waar ik bij was, zijn de ergste dingen die ik mee heb gemaakt of gehoord.” …
Bron Oorlog in mijn Buurt http://www.oorloginmijnbuurt.nl/bilderdijkkade-32/
Dirk Kunst, was 12 jaar toen de oorlog begon
…
Heeft u de bevrijding gevierd?
“Toen Nederland bevrijd werd, ging iedereen die dat kon de straat op. Er waren ook veel mensen die te hongerig en verzwakt waren door de oorlog, dus niet iedereen kon de bevrijding mee vieren. Nadat Nederland bevrijd was, is er nog iets heel naars gebeurd. Op 7 mei stond ik op de Dam om de bevrijding te vieren. Het hele plein stond vol met feestvierende mensen. Toen werd er opeens op de menigte geschoten door Duitse soldaten die Nederland nog niet uit waren. Ze bleven wel een uur op de mensen schieten. Iedereen raakte in paniek en vluchtte de zijstraten in om zich te verschuilen in restaurants. Ik ben zelf ook een restaurant in gevlucht en heb daar mijn familie kunnen laten weten dat ik veilig was. Deze schietpartij was het engste dat ik heb meegemaakt.”
Bron Oorlog in mijn Buurt http://www.oorloginmijnbuurt.nl/herengracht-403a/
Echtpaar Bep en An Rijnsburger
Het echtpaar kende elkaar niet tijdens de oorlog, maar woonden wel vlakbij elkaar. Bep (die officieel Bertus heet) heeft enkele nare momenten meegemaakt, waarover ook de moeder van An later vertelde, zoals de bekende schietpartij op de Dam.
…
Werd alles beter na de oorlog?
Bep: “Niet meteen. Mijn vader heeft gezien dat Rotterdam was plat gebombardeerd. En ook Arnhem. We hebben daar na de oorlog helpen opruimen. Dan zag je de lijken liggen. Al tijdens de oorlog zag ik veel mensen dood zien schieten. Die werden in een groep neergezet en gefusilleerd. Als je net langs liep, moest je van de soldaten kijken.”
An: “Mijn moeder heeft dat ook meegemaakt.”
Bep: “Zij was ook op de Dam, net als ik. Daar werd 7 mei de bevrijding gevierd. Maar toen begonnen Duitse soldaten vanaf een hotel opeens te schieten. Zowel An als ik hebben niet veel jeugd gehad. We gunnen het jullie.”
Bron Oorlog in mijn Buurt http://www.oorloginmijnbuurt.nl/jan-evertsenstraat-117-orteliusstraat-107/
Rolf Zeegers, was 17 jaar toen de oorlog begon
…
Hoe was de bevrijding voor u?
“Ik was met een vriend op 7 mei naar de bevrijding op de Dam. Die dag hebben de Duitsers vanaf de Kalverstraat bij het Paleis op de feestvierende menigte geschoten, er zijn toen veel mensen doodgeschoten. Met z’n tweeën stonden we net op de hoek bij de bank en die hele mensenmassa die naar het Damrak vluchtte, kwam langs ons. Er lagen mensen in wel vier rijen over elkaar heen, allemaal op de vlucht voor de Duitsers. Ik hield mij vast aan de stangen van de bank, mijn knieën tegen de wand, want de mensen duwden enorm. Er zaten ook Duitsers met mitrailleurs op een vrachtwagen, die van het station naar het Damrak reden. Zij schoten ook op de menigte richting de Bijenkorf aan de overkant. Ik kan mij nog herinneren dat de kalk van de Bijenkorfmuren afvloog. Op de weg tussen de bank en de Bijenkorf lag een man die was neergeschoten. Mijn vriend was moediger dan ik op dat moment en ging kijken of hij nog leefde en hulp kon bieden, maar dat was niet veilig. Toen het allemaal achter de rug was en mensen waren weggehaald, zag ik dat die auto vooraan op de Nieuwendijk geparkeerd stond. Ik zal nooit de blik van die Duitsers vergeten, het was zo akelig. Het waren net maskers, zij waren namelijk ook bang aangezien ze in een vijandige menigte zaten. Dankzij mannen van de Binnenlandse Strijdkrachten, bewapende Nederlanders, konden we nadat de Duitsers waren verslagen gewoon verder lopen.”
Bron Oorlog in mijn Buurt http://www.oorloginmijnbuurt.nl/vondelpark-euterpestraat/
Bep Zijlstra, was 4 jaar toen de oorlog begon
….
“Maar ik ben dus blij dat er voldoende eten is. Dat vierden we na de oorlog. Ik at toen ook voor het eerst een banaan! En ik ging met m’n vader en mijn broertjes en zusjes naar de Dam, daar was op 7 mei feest. Duizenden mensen stonden er. We hadden kijkdozen gemaakt, een buis met spiegeltjes aan beide kanten, dan kon je over de mensen heen kijken. Maar opeens vluchtten de mensen weg. Achteraf hoorden we dat er Duitse soldaten vanaf een gebouw, waar nu Peek & Cloppenburg zit, waren gaan schieten. Ik moest meerennen van m’n vader, maar heb wel nog omgekeken en zag mensen neervallen. Dat maakte wel indruk.”
Bron Oorlog in mijn Buurt http://www.oorloginmijnbuurt.nl/jan-van-riebeekstraat-3/