Wij woonden destijds in de Bloys van Treslongstraat en met een buurjongen (wij waren 15 jaar oud) gingen wij op bovenvermelde dag op weg naar de Dam.
Op de Rozengracht aangekomen ter hoogte van de Keizersgracht en later ook, ter hoogte van het Singel werden wij door leden van de BS (Binnenlandse Strijdkrachten) tegengehouden. De reden wij niet verder mochten doorlopen was, dat er nog Duitse soldaten in het zg geldkantoor in de Spuistraat aanwezig waren. Nadat deze zich aan de BS hadden overgegeven, mochten wij doorlopen naar de Nieuwezijds Voorburgwal en moesten wij ter hoogte van het toenmalige hoofdpostkantoor blijven staan en werden die eerder vermelde Duitse soldaten onder luid gejuich de achterzijde van het paleis binnengebracht.
Ook kwam er nog een matroos van de Kriegsmarine op de fiets en met Mauserpistool op zijn borst aangereden en alvorens hij een schot kon lossen werd hij door een BS of een politieagent in zijn been geschoten en eveneens onder luid gejuich het paleis binnengebracht.
Duitsers en NSB’ers worden door BS naar Paleis overgebracht. Foto: J.W. Hofman, collectie StadsArchief Amsterdam
Het gejuich verstomde kort daarop, want uit de richting van de postzegelmarkt kwamen 2 auto’s vol met leden van de zg Grüne Polizei en deze begonnen te schieten op de aldaar aanwezige BS-ers en politiebeambten. Het werd een compleet vuurgevecht en boven ons hoofd werd een raam van het postkantoor geopend en begonnen van daaruit ook BS-ers op de Duitsers te vuren.
Op de paniek die daarop volgde werden vele mensen onder de voet gelopen en hoorden wij ook dat vanaf de Grote Club in de Paleisstraat werd geschoten.
Wij zijn daarop de Spuistraat in gerend en om de hoek van de straat die naar de Torenstraat gaat liepen we nog een Duitse soldaat ondersteboven.
Tot slot kan ik nog vermelden dat een oud-klasgenoot van de lagere school (Wim Anderiesen), zijn vader was stopperspil in het Nederlands voetbalelftal en hij zelf heeft in ZSGO en AJAX gespeeld, bij ons in de straat woonde en eveneens op de Dam gewond was geraakt. Hij had volgens mij een schampschot op zijn rug opgelopen en werd met een als ziekenvervoer ingerichte bakfiets van en naar het ziekenhuis gebracht.
Dat waren mijn herinneringen van de gebeurtenissen op 7 mei 1945. Hopelijk kan het voorgaande er iets aan bijdragen het een en ander beter te kunnen verwerken.
Met vriendelijke groeten,
Jan Pols
Amsterdam 13 september 2004
naschrift: De brief van Jan Pols is verkregen via de brieven van Dora Budde. Jan Pols overleed in 2014; zijn echtgenote gaf toestemming tot publicatie.
Ook wij werden op de Rozengracht terug gestuurd door mensen die in paniek kwamen aangelopen van af de Dam.
Met de mededeling dat er werd geschoten, twee dagen erna werd pas duidelijk wat er was gebeurd.
Wij waren acht en zeven jaar toen dit voorviel, wat mij nu opvalt is dat een ieder zijn eigen verhaal en inzicht er over dit voorval heeft.
Dagen erna was er in iedere buurt/straat van Amsterdam wel een feest
Ook het kaalknippen van zgn Moffenhoertjes kwam opgang, daarbij hebben zich zeer schrijnende voorvallen voor gedaan ook bij ons in de buurt ( Vespuccistraat)
Waar vrouwen werden vernederd ofschoon ze in de meeste gevallen niets meer misdaan hadden dan verliefd te worden op een Duitser.
Twee gevallen staan mij nog bij een van een zekere Spinnetje en een van een vrouw een paar huizen van ons vandaan die met een Duitser was getrouwd en die omgekomen was aan het Oostfront maar toch deze vernedering moest ondergaan.
Spinnetje werd in ieder geval nog verdedigd door haar familie de andere stond er moeder ziel alleen voor.
Weet nog wel dat mijn Vader en Moeder zich er voor schaamde ook omdat ze wisten hoe het een en ander in elkaar zat.
Vlak na deze Oorlog zijn er veel dingen gebeurd waar we ons nu voor zouden schamen maar toen dachten vele daar anders over en was het wraak nemen het enige waar men toen aan dachten.
Ook al waren wij erg jong het heeft veel indruk op ons gemaakt, gelukkig werd er
bij ons over gesproken en hebben we er geen merkbare problemen aan over gehouden.